بلوک گازی: از قیمت تا مزایا و معایب

دیوارهای یک سازه اجزای اصلی آن و بلوک‌ها اجزای اصلی دیوارها هستند. بنابراین انتخاب نوع مناسب بلوک برای یک ساختمان میتواند در عمر مفید و کیفیت آن بسیار موثر باشد.‌ بلوک گازی نیز محصولی منحصربه‌فرد است که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.

در دهه‌های اخیر مصالح ساختمانی تغییرات بسیاری را تجربه کرده‌اند. بلوک‌های ساختمانی نیز از این تغییر بی نصیب نمانده‌اند و بر خلاف سال‌های گذشته، انواع مختلفی از بلوک‌ها وجود دارند که هر کدام کاربری متفاوت و ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود را دارند. بلوک گازی یا بلوک AAC  یک از انواع بلوک های سبک بتنی هستند که به علت وزن پایین و دوام بالای خود بسیار پرکاربرد بوده و در دیوارهای غیر باربر سازه‌ها بسیار به کار می‌روند.

در ادامه بیشتر به بلوک گازی و ویژگی‌های آن، نحوه‌ی تولید، قیمت و.‌‌.. میپردازیم‌. در صورتی که میخواهید از نوع بلوک aac بیشتر بدانید میتوانید به مقاله‌ای به عنوان “آشنایی با بلوک aac و کاربردهای آن” مراجعه کنید.

بلوک گازی چیست؟

بلوک سبک گازی که با نام بتن هوادهی شده نیز شناخته میشود، نوعی بلوک بتنی سبک است که به علت ساختار سلولی یا به عبارتی متخلخل خود، وزنی بسیار پایین و مقاومتی به مراتب بالا دارد. اما شایان ذکر است که از این بلوک در دیوارهای باربر استفاده نمیشود و تنها در دیوارهای غیر باربر مثل دیوارهای جداکننده یا دیوارهای داخلی ساختمان به کار میرود. 

در کشور ایران به علت وجود کارخانه‌ها و شرکت‌های متنوع در صنعت ساختمان برندهای متفاوتی از این بلوک نیز وجود دارد، بطور مثال بلوک گازی با نام هبلکس نیز شناخته میشود. همچنین نام‌های کیبکس، سیلکس و سیلوراستاین نیز شاید به گوشتان خورده باشد. تمام این نام‌ها اشاره به برند تجاری تولید کننده‌ی بلوک گازی داشته و عملا هیچ تفاوتی باهم ندارند. 

تاریخچه‌ی بلوک سبک گازی

ابداع بلوک‌های گازی به سال‌های ۱۹۲۰ در کشور سوئد باز میگردد. هنگامیکه یک معمار سوئدی به نام جان اکسل اریکسون به همراه پروفسور جان هنریک فرایند تولید اولیه این محصول را طراحی کردند و با تولید آن اولین برند ساخت مصالح ساختمانی در جهان را با نام Ytong را به ثبت رساندند‌. البته در سال ۱۹۳۹ برند سیپورکس نیز در سوئد جهت تولید بلوک‌های گازی به ثبت رسید. در سال‌های بعد شرکت‌های مختلف در آمریکا، آفریقا، آسیا و جنوب اروپا به تولید بلوک‌های گازی پرداختند و این امر سبب رواج استفاده‌ی بیشتر از بلوک گازی در سازه‌های ساخته شده در این مناطق گردید.

جالب است بدانید که در فرآیند اولیه‌ی تولید بلوک‌های گازی از زاج سفید و نوع دیگری از سنگدانه‌های معدنی استفاده میشد. اما این سنگدانه‌ها حاوی مقدار کمی از عنصر اورانیوم بودند که باعث پخش گاز رادیواکتیو توسط بلوک‌ها میشد. از این رو در سال ۱۹۷۹ استفاده از آن در بلوک های ساختمانی ممنوع شد و پس از آن بلوک گازی فقط با مواد اولیه سیمان، آب، سیلیس و پودر آلومینیوم تولید شدند.

کارخانه‌ی سیپورکس اکنون بیش از ۳۵ شعبه در سراسر جهان دارد، اما شرکت های دیگری نیز وجود دارند که به تولید بلوک‌های AAC می‌پردازند. هر چند بسیاری از واردات بلوک گازی در کشورهای خاورمیانه و شرق آسیا از طرف سیپورکس انجام میشود.

نحوه‌ی تولید بلوک گازی در کارخانه

در فرآیند تولید بلوک‌های گازی از سنگدانه‌های ریز استفاده میشود‌. آب و سیمان به عنوان چسباننده‌ی مواد عمل میکنند و پودر آلومینیوم حجم بلوک را افزایش میدهد. اما هر قسمت از این فرآیند چگونه انجام و محصول نهایی چگونه به دست می‌آید؟

مزایای بلوک گازی

مقاومت حرارتی بالا

به مقدار زمانی که یک جسم میتواند در برابر حرارت از خود مقاومت نشان داده و تخریب نشود، مقاومت حرارتی گفته میشود‌‌. بلوک گازی با توجه به ضخامت موجود در آن حدود ۲ تا ۶ ساعت در برابر حرارت و آتش از خود مقاومت نشان میدهد. این بلوک‌ها برای مناطقی که احتمال آتش سوزی بالایی در آن‌ها وجود دارد، بسیار مناسب هستند‌.

همچنین لازم به ذکر است که این ویژگی حرارتی موجود در بلوک گازی باعث حفظ حرارت محیط داخلی ساختمان‌ در زمستان و حفظ سرما در تابستان نیز میگردد. این امر منجر به کاهش مصرف انرژی و در نتیجه کاهش هزینه‌های مربوطه نیز میشود‌.

مقاومت در برابر حشرات موذی

بسیاری از مصالح ساختمانی که دارای سازنده‌های ارگانیک یا گیاهی هستند، نسبت به خوردگی توسط موریانه‌‌ها ضعیف بوده و از خود مقاومتی نشان نمیدهند. اما بلوک‌های گازی از مواد معدنی و غیر ارگانیک ساخته شده‌اند بنابراین در برابر  خوردگی، فرسودگی و نفوذ حشرات موذی. بسیار مقاومند‌.

عایق صوتی خارق العاده

بلوک‌های گازی به علت ساختار متخلخل خود عایق صوتی بسیار خارق العاده‌ای هستند. چرا که هوای درون حباب‌های موجود در بافت بتن هوادهی شده باعث جذب بهتر صدا و خنثی شدن آن در داخل بتن میگردد. میزان انتقال صدا (STC) حدود ۴۵ دسیبل میباشد که عددی مناسب برای بلوک گازی بوده و نشان‌دهنده‌ی توانایی بالای آن در جلوگیری از انتقال آلودگی‌های صوتی محیط خارجی به داخل ساختمان میشود.

مقاومت بالا در برابر زلزله

وزن پایین بلوک گازی باعث میشود تا در برابر زلزله ثبات بیشتری داشته باشد‌. چرا که میزان اثر زلزله بر یک سازه با وزن آن رابطه‌ی مستقیم دارد. یعنی هر چه ساختمان سنگین‌تر باشد، زلزله اثری بیشتر و مخرب‌تر بر ساختمان میگذارد.

به همین دلیل مهندسین همواره سعی در پیدا کردن راه‌هایی برای کاهش بار مرده‌ی ساختمان دارند. استفاده از بلوک گازی در دیوارهای ساختمان یکی از این راه‌ها است. البته همانطور که قبلا اشاره شد، بلوک‌های گازی در دیوارهای غیر باربر استفاده میشوند اما تاثیر فراوانی در کاهش وزن نهایی ساختمان دارند.

افزایش سرعت ساخت و ساز

از آنجاییکه بلوک گازی وزن پایینی دارد، کار کردن با آن آسان‌تر بوده و برای حمل و نقل نیز به نیروی انسانی کمتر و زمان کمتری نیاز است. همچنین سایز بلوک‌های گازی از سایر بلوک‌های بتنی بزرگتر‌ است. به همین دلیل برای ساخت یک متر مربع دیوار به تعداد کمتری بلوک گازی نسبت به بلوک عادی نیاز است.

همچنین ملات مورد استفاده در این بلوک، چسب بلوک یا همان چسب هبلکس است. نوعی چسب که به صورت پودر خشک است و بعد از ترکیب با آب به راحتی برای اتصال بلوک‌ها به کار میرود. از این رو استفاده از بلوک هبلکس نه تنها فرآیند ساخت و ساز را آسان‌تر‌ میکند بلکه سرعت آن را نیز افزایش میدهد.

دوام بسیار بالای بلوک گازی

بلوک سبک گازی از دوام و طول عمر بسیار بالایی برخوردارند. این بلوک‌ها به علت داشتن اجزای سازنده‌ی معدنی در برابر فرسودگی در طول زمان مقاومند. طبق بررسی های انجام شده به طور میانگین دیوارهای ساخته شده با بلوک گازی حدود ۸۰ سال دوام می‌آورند.

مقاومت فشاری بالا

درست است که بلوک‌های گازی به اندازه‌ی بلوک‌های سنگین بتنی که در دیوار‌های باربر و اصلی سازه‌ها به کار نمیروند، اما نسبت‌ به انواع دیگر بلوک‌های بتنی سبک مقاومت فشاری بالاتری دارند به طوریکه مقاومت فشاری بلوک هبلکس حدود ۴ نیوتون بر متر مربع است.

انعطاف پذیری در طراحی

خوشبختانه بلوک‌های گازی ظاهری ساده و بدون ویژگی‌ای خاص دارند. این یک مزیت محسوب می‌شود؛ چرا که‌ طراحان داخلی و معماران می‌توانند به راحتی ایده‌های خود را روی دیوارهایی با بلوک سبک گازی عملی سازند و حتی بلوک‌های گازی را در عناصر طراحی داخلی و خارجی ساختمان‌ به کار برند. این انعطاف پذیری در طراحی و دیزاین بلوک‌های گازی، کار با آن‌ها را آسان‌تر میسازد.

معایب بلوک گازی

بطور کلی میتوان گفت که این محصول عملا معایبی ندارد اما چندین نکته وجود دارد که در صورت رعایت و توجه کافی به آنها میتوان نتیجه و بازدهی به مراتب بیشتری در پایان دیوار چینی داشت.

قیمت بالای تولید

گفتیم که در فرآیند تولید بلوک سبک گازی از سیلیس استفاده میشود‌. سیلیس نسبت به سایر مواد سازنده در بلوک‌های بتنی قیمت بالاتری دارد. بنابراین تولید بلوک‌های گازی گران قیمت‌تر از بلوک‌های بتنی عادی است.

امکان ایجاد ترک در دیوار

دیوارهای ساخته شده با این بلوک بعد از پایان چیدمان و خشک شدن ملات، ترک برمیدارند. بنابراین در هنگام چیدمان بلوک‌ها باید دقت شود تا ضخامت چسب هبلکس یا همان ملات، بیش از حد لازم نباشد و همچنین غلظت کمی داشته باشد. چرا که در غیر این صورت بلوک‌ها به خوبی به یکدگیر‌ متصل نشده و دیوار استحکام لازم را به دست نخواهد آورد.

همچنین بلوک‌ها باید کاملا خشک باشند و در هوای مرطوب و بارانی نباید به چیدمان بلوک ‌های سبک گازی پرداخت. چرا که منافذ هوای داخل بتن با وجود رطوبت عملکردی مانند اسفنج دارند. یعنی منبسط شده و پس از خشک شدن منقبض میشوند‌. این امر موجب ایجاد ترک در دیوار هبلکس میگردد. در نتیجه استفاده از بلوک گازی در مناطق مرطوب و بارانی معمولا توصیه نمیشود‌.

شکنندگی بلوک گازی

بلوک گازی به طور طبیعی شکننده است‌. علت آن هم فضاهای خالی‌ای است که در بافت آن وجود دارد‌. بنابراین در زمان ساخت و ساز باید با احتیاط از آن استفاده شود‌. همچنین در صورت نیاز به تعمیر دیوار یا تعبیه و تعمیر سیستم‌های درون دیوار، شکستن آن ممکن است باعث تخریب بیش از حد دیوار یا سیستم درون آن شود‌. همچنین این ماهییت شکننده موجب ضرورت استفاده از میخ‌ها و پیچ‌های نازک‌تر برای کابینت‌ها یا سایر اتصالات دیواری نیاز است. همچنین نوع خاصی از پیچ نیز برای دیوارهای هبلکس وجود دارد که قیمت بالاتری نسبت به پیچ معمولی دارند.

محدودیت کاربری

بلو سبک گازی فقط در دیوار‌های غیر باربر نظیر دیوارهای جداکننده یا پیرامونی به کار میروند. درست است که وزن پایین بلوک گازی یکی از نقاط قوت آن است اما یکی از نقاط ضعف آن نیز به شمار می‌آید. مقاومت فشاری بالای بلوک گازی در مقایسه با بلوک‌های هم نوع آن یعنی بلوک‌های سبک بالا است اما به اندازه‌ی بلوک بتنی سنگین نیست؛ پس نمی‌توان از آن در دیوارهای باربر استفاده کرد. البته باید توجه داشت که بلوک‌های گازی فقط در سازه‌های اسکلتی قابل استفاده‌اند.

اثرات زیست محیطی

با اینکه بلوک‌های هبلکس از مواد معدنی و غیر مضر برای محیط زیست ساخته شده اند، فرایند تولید و هوادهی آن‌ها آلودگی زیست محیطی فراوانی را در طول زمان ایجاد میکند. 

کاربردهای بلوک گازی

بلوک‌های گازی توانسته‌اند در سال‌های اخیر جایگاه مناسبی را در صنعت ساختمان سازی به دست آورند. همانطور که اشاره شد وزن پایین و سهولت اجرا از عوامل این جایگاه هستند. اما بلوک‌های گازی در چه نوع سازه‌ها یا چه بخش‌هایی از سازه کاربرد بیشتری دارند؟

بلوک‌های گازی برای ساختمان‌های بلند و چند طبقه انتخاب مناسبی هستند. استفاده از این بلوک ها منجر به کاهش مصرف بتن و استیل در عناصر سازه‌ای ساختمان میشود. همچنین به خاطر اینکه بلوک گازی یک عایق حرارتی و صوتی عالی است، در ساختمان‌های مسکونی، تجاری، بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، ادارات و مدارس کاربرد فراوانی دارد. اما همانطور که بارها اشاره شد بلوک گازی فقط در دیوار غیر باربر استفاده میشود. اما همین کاربرد کوچک باعث کاهش بار ساختمان شده و سازه را در برابر زلزله نیز مقاوم‌ میسازد. 

شرکت‌های تولید کننده و عرضه کننده‌ی بلوک گازی

در این بخش میخواهیم مرور کوتاهی بر شرکت‌های تولید یا عرضه کننده‌ی بلوک‌های هبلکس یا گازی داشته باشیم:

بلوک ماکان:

گروه صنعتی ماکان یکی از شرکت‌های فعال در صنعت ساختمان سازی است که به مشاوره و‌ فروش انواع بلوک نظیر لیکا، هبلکس  و…. است. همچنین بلوک‌های عرضه شده از این شرکت، به طور مستقیم از کارخانه خریداری شده و به محل ساخت و ساز فرستاده میشوند.

هبلکس ایران:

این شرکت که در ورامین تهران است، در زمینه‌ی فروش و تولید بلوک سبک و جسب بلوک فعالیت دارد‌. همچنین این شرکت در زمینه‌ی صادرات بلوک‌های aac به کشورهای همسایه نیز فعالیت دارد.

بلوک هبلکس اردکان یزد:

این شرکت که خود تولیدکننده‌ی بلوک هبلکس در اردکان است، به تولید و فروش مستقیم و آنلاین بلوک‌های گازی به سراسر کشور می‌پردازد.

قیمت بلوک گازی

قبل از‌ بررسی قیمت بلوک سبک گازی، باید به این‌ نکته توجه کنیم که این بلوک‌ها ابعاد متفاوتی دارند. طول و عرض بلوک‌های گازی معمولا ۲۰×۶۰ است اما ضخامت آنها متفاوت است. این ضخامت از ۸ تا ۲۰ سانتی متر متفاوت است. البته قیمت هر‌نوع بلوک درست مانند سایر مصالح ساختمانی در شهرهای مختلف ایران متفاوت است. قیمت بلوک گازی با ضخامت ۸ سانتی متر حدود ۱۴۰۰۰، با ضخامت ۱۰ سانتی متر ۱۸۰۰۰، با ضخامت ۱۲ سانتی متر ۲۲۰۰۰ تومان است. با بالا رفتن ضخامت قیمت بلوک نیز افزایش می‌یابد به طوری که قیمت بلوک گازی با ضخامت ۳۸ سانتی متر حدود ۷۰۰۰۰ تومان است.

در آخر باید به این‌ نکته توجه کرد که تمامی مصالح ساختمانی اعم از بلوک گازی نیاز به بررسی دقیق قبل از به کار رفتن در سازه داشته و مناسب هر نوع سازه و هر شرایط محیطی‌ای نیستند. برای ساخت یک ساختمان کاربردی و با دوام مصالح آن باید به دقت و با توجه به نیاز کارفرما و کاربری ساختمان انتخاب شوند. بلوک هبلکس یا گازی نیز با داشتن مزایای فراوان می‌تواند برای بسیاری از سازه‌ها نا مناسب و غیرکاربردی باشد‌.

برای اطلاع از ابعاد بلوک و قیمت انواع مصالح ساختمانی میتوانید به بخش قیمت بلوک در سایت مراجعه کنید. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره با کارشناسان فنی دیوال میتوانید به بخش تماس با ما مراجعه کنید.